شبکه علم و دین بصیرت جویان
در درس قبل راجع به تنهایی علی سخن گفتیم. در این درس در ارتباط با مسائل روز و در ارتباط با پیوند تاریخ و درس تنهایی علی یکی از مهمترین عواملی را که باعث تنهایی علی(ع) در طول زندگیش شده مطرح می‌کنیم. سخن این جلسه را با سخنان امام خمینی آغاز می‌کنیم. امام امت در تاریخ چهارشنبه ۲۱ خرداد ۵۸ در ملاقات با استانداران سراسر کشور فرمودند :
بسم الله الرحمن الرحیم
«من در طول این مبارزه قبل از ۱۵ خرداد ۴۲ تا وقتی که بساط شاهنشاهی بهم خورد، هیچ وقت نگران نبودم، برای اینکه می‌دیدم ما مقابل هستیم با دستگاه جبار و ظالم و اجنبی‌ها، و ما مکلف هستیم کوشش کنیم برای اینکه مسائل تبدیل بشود، و اگر هم پیش نبردیم پیش من اهمیتی ندارد، برای اینکه ما به تکلیف خودمان عمل کرده بودیم و پیش خدا مسئولیت نداشتیم». اما مسأله‌ای که مطرح شده و بعنوان تجربه انقلابی امام خمینی در طول مبارزه‌اش هست این است که هر چقدر هم که دشمن قوی باشد، ما بخاطر اینکه حق هستیم توانایی پیروزی بر دشمن را داریم، اما مسأله‌ای که امام خمینی را رنج می‌دهد و تجربه مبارزات امام خمینی این است که آنچه که مهم است دسته‌بندی‌هایی است که در جامعه ماست. آنچه مهم است این ناسازگاریهایی است که در ارگانهای اسلامی است و این ناهماهنگی و عدم همکاری که در طبقات مختلف که برویم میبینیم همه طبقات به هر کجا که بروی با هم توافق ندارند مرتباً دعوت به توافق می‌کنند، لکن خودشان هم توافق ندارند. این موجب نگرانی است، برای اینکه این اسباب این می‌شود که کشور بحال تزلزل باقی بماند. بنابراین اگر یک مدتی کشور بحال تزلزل باقی بماند آسیب از خودش پیدا می‌شود، کشور از داخل آسیب می‌بیند، ما میبینیم که آسیبها از خارج نخواهد رسید، چرا که خدا یار و پشتیبان ماست، ولی می‌گویند که آسیب از داخل خواهد رسید، ما خودمان به جان هم می‌افتیم و خودمان را از بین می‌بریم.
آنچه که موجب نگرانی است و آنچه که به انقلاب آسیب می‌رساند اختلافهای داخلی است. این سخنان امام بیان کننده نهایت درد امام است و نهایت آنچه که عوامل ضد انقلاب مطرح می‌کنند. اگر ما به تاریخ بازگشت کنیم، به نهج‌البلاغه علی مراجعه کنیم میبینیم علی(ع) نیز در طول دوران حیاتش در ارتباط با یارانش بزرگترین رنجی را که تحمل می‌کرد. همین مسأله تفرقه و پراکندگی و از هم گسیختگی و اختلافات داخلی در جامعه اسلامی بود. در خطبه‌های متعدد حضرت علی(ع) به این مسأله اشاره می‌کند. در خطبه ۲۵، خطبه ۲۷، خطبه ۲۹، کلام ۶۸، خطبه ۹۶، خطبه ۱۶۵ و بسیاری از خطبه‌ها و کلامهای دیگر نهج‌البلاغه. بعنوان نمونه بخشی از خطبه ۲۷ را قرائت می‌کنم (بعد از قسمت ۹) :
«والله یمیت القلب و یجلب الهم اجتماع هولاء القوم علی باطلهم و تفرقکم عن حقکم فقبحا لکم، و ترحاً حین صرتم غرضاً یرمی»
علی سوگند یاد می‌کند به خدا، این تفرقه شما، این پراکندگی شما از یکدیگر قلب را پاره پاره می‌کند و قلب را میکشد، و جان را از انسان می‌گیرد. این اجتماع شما بر باطل و اتحاد باطل بر آنچه که دارند، علی(ع) مقایسه می‌کند می‌فرماید که اتحاد دشمنان شما بر باطل متشکل‌تر از اتحاد شماست بر حق، و این بزرگترین رنجی است که علی(ع) در جامعه خودش می‌بیند. در خطبه دیگر، خطبه ۸۷ نهج‌البلاغه علی(ع) تعجب می‌کند : (فیا عجبا) چقدر جای تعجب است. قسمت سوم : (و مالی لا اعجب من خطاء هذه الفرق علی اختلاف حججها فی دینها. لایقتصون اثر نبی، و لا یقتدرون بعمل وصی، و لایؤمنون بغیب و لایعفون عن عیب، یعلمون فی الشبهات).
علی(ع) عوامل اصلی که باعث تفرقه در جامعه می‌شوند را برمی‌شمارد : اولین عامل فراموش کردن عمل پیامبر و فراموش کردن الگوهای اصیل جامعه، ۱- لایقتدون بعمل وصی. دومین عامل اختلاف اقتدا نکردن به عمل وصی پیامبر، یعنی خود علی(ع) : (و لایؤمنون بغیب و لایعفون عن عیب یعملون فی الشبهات) عمل کردن به شبهات، عمل کردن به احکام و اعمالی که مثل حقند، مانند حقند، شبیه حقند، اما خود حق نیستند و همچنین عدم ایمان به غیب، به خدا و عدم درک حضور خدا در زندگی و فراموش کردن خدا. و در جایی دیگر : (اتباع الهوی) تبعیت از هوای نفس باز یکی از عوامل بسیار مهمی است که در جامعه ایجاد تفرقه و تشتت می‌کند. حضرت علی(ع) می‌گوید : (فیاعجبا) چرا تعجب نکنم، بس جای شگفت است از این اشتباه کاریهای شما در جامعه اسلامی که اینگونه فرقه فرقه و دسته دسته شده‌اید و به جان هم افتاده‌اید و دلیل‌هایی که دین خدا برای شما آوره همه را فراموش کردید و یا در دلایل دین خدا با هم اختلاف کردید. بنابراین همانگونه که علی(ع) از مسأله وجود اختلاف در جامعه رنج می‌کشید، امام خمینی هم رنج میکشد و این بر همه مسئولین امر است و همه اشخاصی که از طرف خود امام بعنوان مسئول، مسئول کارهای اجرائی، مسائل اجرائی، مسائل قانونی در جامعه انتخاب شده‌اند و همچنین مسئولیت تک تک مردم ایران که به این انقلاب معتقدند این است که از تفرقه‌گرایی و گروه گرایی دست بردارند. البته باید توجه داشت که مردم به پشت سر رهبران پیش می‌روند و باید در ابتدا کسانی که نمایندگان امام هستند یا منتخبین امام هستند خود را از هر گونه تفرقه‌ای پرهیز کنند، در غیر اینصورت این خیانتی است بزرگ به انقلاب.
همانگونه که میبینیم علی(ع) هم در دوران زندگیش بخاطر وجود این اختلافات بسیاری از دردها و رنجها را تحمل می‌کرد. امیدواریم که هرچه بیشتر به وحدت و اتحاد برسیم و نمونه‌ای از آیه (واعتصموا بحبل الله جمیعاً و لاتفرقوا) را در جامعه خود تحقق بخشیم. قرآن همچنین می‌فرماید : (و لا تکونوا کالذین تفرقوا من بعد ما جاء هم البینات) : ای مؤمنان مباشید مانند آنانکه بعد از آنکه بینات، دلایل و روشنایی‌ها و نور هدایت بر آنها آمد با یکدیگر اختلاف و تفرقه کردند و از یکدیگر پراکنده شدند.
(والسلام)
