شهادت را تحریف نکنیم

شهادت در فرهنگ قرآنی، تعریف مشخصی دارد، قتل در راه خدا. هر کس در راه برپایی دین خدا و برای رضایت خدا وارد منازعه‌ای مانند جنگ شود و توسط دشمن خدا کشته شود شهید نام دارد. شهادت مرهون شرکت در جهاد است، جهادی که برای دفاع از کیان اسلام و مملکت اسلامی و از میان بردن دشمنان آن شکل می‌گیرد. اما مرگ مقدس غیر از شهادت است. در روایات هم داریم که برخی اجر شهیدان را می‌برند اما اجر شهید داشتن غیر از شهادت است. امروزه مفهوم شهادت در حال عرفی شدن و دگرگونی از معنای اصیل قرآنی آن است. گاه از روی شدت علاقه به فردی که مظلومانه جان داده است به شهادت تعبیر می‌کنیم. اما چنین نیست، شهادت، مقامی نزد خداوند است و نمی‌توان با عرف‌انگاری، گستره‌ی آن را توسعه بخشید. قرآن کریم درباره‌ی مقام شهید از حیات ویژه‌ی او سخن گفته ((لا تقولوا لمن یقتل فی سبیل الله اموات، بل احیاء عند ربهم یرزقون.)) حتی تلقی مردم در عصر نزول وحی از شهادت که عرف متشرعی بوده و ارتکاز آنان در تخاطب وحی صورت گرفته همین قتل فی سبیل الله بوده. آن گاه که برخی از مسلمانان خدمت رسول خدا (ص) رسیده، از ایشان می‌خواستند تا برای رزق شهادت آنان دعا کنند (اثبات الهداه، ج۱، ص۳۲۲) و چنین می‌شد که در جنگ بعد به شهادت می‌رسید. حتی در متون تاریخی هم این معنا رایج بوده است. (بحار، ج۲۰، ص۱۲۴ به نقل از واقدی) پس نباید فهمی عصری و شاید احساسی از تعریف شهادت داشت.

سید محمد طباطبائئ