قسمت دوم
براى رسیدن به آرامش واقعى و یاد خدا و دورى از تمرکز بدون معنویت، برنامه زیر بسیار مؤثر است:
۱. مراقبه و محاسبه: در آغاز هر کارى، کمى مکث کنید که اگر واجب است حتما انجام دهید و اگر حرام است، حتما ترک کنید و چنانچه
حرام نبود، در انجام و ترک آن مختارید. این سه چیز را قبل از انجام هر کارى مشخص کنید؛ سپس انجام دهید. اصل این توجه و مراقبه باعث مىشود انسان به حرام نیفتد و واجبى از او ترک نشود. همچنین از غفلت شبانه روزى بگریزد و دائما نفس را به کنترل خود درآورد.
حضرت على علیه السلام مىفرماید: «ان هذه النفس لأماره بالسوء فمن اهملها، جمحت به الى المآثم»؛ «همانا این نفس پیوسته به بدى و زشتى امر مىکند؛ پس هر کس آن را مهمل به حال خود واگذارد؛ [او انسان را رها نمىکند و] او انسان را به سمت گناهان مىکشاند». بنابراین مراقبه و محاسبه را باید جدى گرفت که از اساسىترین دستورات اخلاقى و سازنده است.
۲. نماز اول وقت: اگر کار مهمى با نماز اول وقت در تعارض نباشد، نماز اول وقت را ترک نکنید. امامان و بزرگان ما نماز اول وقت را اکیدا سفارش کردهاند. امام صادق علیه السلام مىفرماید: «براى هر نمازى دو وقت است:
اول وقت و آخر وقت. پس اول وقت برتر و با فضیلتتر است و براى کسى که نشاید که آخر وقت، را وقت (نماز) اتخاذ کند؛ مگر از روى علتى و آخر وقت فقط براى شخص بیمار و ناتوان و کسى است که داراى عذرى مىباشد و اول وقت خشنودى خدا را دربر دارد؛ ولى آخر وقت عفو خدا را». ۳. انجام مستحبات نشاط آور: از میان مستحبات- از نمازهاى نافله گرفته تا دعاىکمیل، ندبه و …- آنهایى را انجام دهید که براى شما نشاطآور است
و از تحمیل نفس بر مستحبات بپرهیزید. فقط به اقبال قلب بنگرید؛ هر عمل مستحبى که قلب بدان اقبال داشت و برایتان نشاط بخش و حال آور بود، به همان اکتفا کنید. حتى نسبت به نماز شب که سفارش زیادى شده است، اگر نشاط نداشتید یا نخوانید یا خیلى خلاصه در ظرف ده دقیقه، تمام یازده رکعت را با حذف مستحبات بخوانید.
۴. توسل به ائمه معصومین علیهم السلام: گاه گاهى- مخصوصا به اقتضاى حال و اقبال قلب- به ائمه معصومین علیهم السلام توسل جویید و توفیق در عبادت و حاجات خود را از آن معادن کرم بخواهید.
۵. دائم الوضو بودن: سعى کنید همیشه وضو داشته باشید و اگر براى شب قبل از خواب وضو بگیرید، کافى است و چنانچه نیمه شب براى کارى برخاستید و خواستید دوباره بخوابید، وضو لازم نیست.[۱]
[۱] گروهى از مولفان، پرسش ها و پاسخ هاى دانشجویى، ۴۷جلد، دفتر نشر معارف – قم.
نرم افزار انقلاب اسلامی از مجموعه معارف دانشگاه ، مؤسسه کامپیوتری نور