شبکه علم و دین بصیرت جویان
با ذکر نکاتی این سؤال را پاسخ می دهیم:
۱. آیات متعددی در قرآن کریم حکم روزه مسافر را بیان کرده است. آیه ۱۸۵ سوره بقره می گوید: «و من کان مریضاً أو علی سفر فعدّۀ من أیّام أخر» (و هر کس که بیمار یا در سفر باشد تعدادی از روزه های [ماه های] دیگر را [روزه بگیرد.]) این آیه به صراحت از برداشته شدن حکم وجوب روزه برای مسافران و بیمارانی که توان روزه گرفتن ندارند (در آیه ۱۸۴)، سخن می گوید.
۲. برای کشف احکام شرعی صرفاً نمی توان به قرآن کریم بسنده کرد. برخی احکام از قرآن به دست نمی آید و فقط از طریق اهل بیت علیهم السلام به دست ما رسیده است. همانند حکم نماز مسافر که از سیره نبوی (ص) و روایت امام محمّد باقر (ع) می دانیم.
۳. خداوند در برخی از احکام شرعی تخفیف قائل شده است و تخفیف و سهل گیری خداوند ربطی به هیچ زمان ندارد. ادامه ی آیه ۱۸۵ سوره بقره پس از بیان حکم روزه مسافر می گوید: «یرید الله بکم الیسر و لا یرید بکم العسر» (خداوند اراده آسانی بر شما می کند و دشواری شما را نمی خواهد.) یعنی هر چند مسافر توان روزه گرفتن داشته باشد امّا خداوند به سبب آسانی، وجوب روزه را از او برداشته است.
۴. نمی توان نماز و روزه مسافر را به خاطر وسایل نقلیه آسان در زمان کنونی متفاوت دانست. زیرا هر چقدر هم که زمان ها بگذرد، محدوده شهری ثابت است. یعنی اوّلاً وسیله نقلیه ملاک نیست. وگرنه همان زمان نزول قرآن کریم هم برخی شتر و به صورت طولانی رفت و آمد می کردند و برخی با اسب تندرو سریع به مقصد می رسیدند. ثانیاً هر چقدر هم شهر ها بزرگ تر شود، با رسیدن به حدّ ترخص (جایی که صدای شهر شنیده نشود و دیوار آن دیده نشود.) شهر پایان می یابد و با رسیدن به مسافت شرعی (۲۲ کیلومتر و نیم) حومه شهر هم اتمام پذیرفته است. و اتفاقاً اگر فاصله ی شهر ها کم تر باشد، «بلاد کبیره» شکل می گیرد که رفت و آمد در این شهر ها موجب شکسته شدن نماز و برداشته شدن وجوب روزه نمی شود. بنابر این، وجوب روزه مربوط به یک جا نشینی است که در فقه تعبیر به «وطن» می شود و مسافر هم اگر قصد ده روز ماندن در جایی را دارد باید همانند ساکنان آن شهر رفتار کند و روزه هایش را کامل بگیرد. به همین خاطر است که اگر شخصی از محدوده شهری خود خارج شود مسافر است و نباید روزه بگیرد.
سؤالات خود را در بخش نظرات بنویسید تا در اسرع وقت پاسخ داده شود.
