۲. واژه های همسنخ
🔹کلماتی با مفاهیم نزدیک به هم اما متفاوت در معنا، و یا هم معنا اما با بار معنایی متفاوت که در “عنوان گذاری برای عناصر خبری” و القای مطلب مؤثر و پر کاربرد است.
🔵 برخی از پرکاربردترین این کلمات
🔹 «کشور/ رژیم»:
یک کشور برای کشور شدن نیازمند سه رکنِ “سرزمین، تبعه و حاکمیت” است و چنانچه کشوری فاقد یکی از این ارکان باشد، در عرف سیاسی آن را “رژیم” می نامند.
چنانچه ایران، دولت اسرائیل را به دلیل غصب سرزمین فلسطین، رژیم خطاب می کند و دشمن نیز با هدف غیر مردمی نشان دادن حکومت (فقدان عنصر تابعان)، متقابلاً از این لفظ استفاده می کند.
🔹«تقلب/ تخلف»:
“تقلب” یعنی دست بردن در آراء؛ در حالیکه “تخلف” یعنی عدم پایبندی به اخلاق و قوانین انتخاباتی نظیر شایعه سازی علیه رقیب. در حقیقت تخلف مربوط به پیش از انتخابات، و تقلب حین یا بعد از آن است.
🔹 «روحانی/ آخوند»: “روحانی” لفظی محترمانه و “آخوند” غیر محترمانه است.
🔹 «عدم احراز صلاحیت/ رد صلاحیت»:
در “عدم احراز”، وجود صلاحیت محرز نمی شود در حالیکه در “رد صلاحیت”، ناصالح بودن احراز می گردد.
🔹 «معترض/ آشوبگر»: “اعتراض” جنبه ی مدنی، و “آشوب” جنبه ی غیر مدنی دارد.
🔹 «اکثریت مطلق/ اکثریت نسبی»:
“اکثریت مطلق” به معنای نصف+یک است؛ در حالیکه “اکثریت نسبی” ناظر به اکثریتی است که دارای نسبت معینی به اقلیتِ ممتنع و مخالف _مثلاً ۲ به ۳ و یا ۳ به ۵_ داشته باشد.
🔹 «سِمت/ شغل»:
در قانون، تعدد شغل ممنوع، و تعدد سمت مجاز است. “سمت” مسئولیت فرد است و در صورت تعدد، فرد چند حقوق دریافت نمی کند.
⬇️ به تصویر ذیل دقت کنید ⬇️
“آشوبگران” لندن و “معترضان” تهران – سایت بی بی سی فارسی
⬅️ تکنیک های عملیات روانی در حوزه رسانه و خبر، صص ۲۳-۴۲
