شبکه علم و دین بصیرت جویان
«زمینه های نهضت ترجمه در اواخر دوره بنی امیه آغاز و در اوایل دوره بنی عباس شدت گرفت و بعدها به اوج رسید و مباحثی چون فلسفه، نجوم، ادبیات، طب، ریاضیات و از تمدنهای بزرگ گذشته مثل ایران، یونان و هند و تمدنهای آرامی، سریانی و پهلوی، یونانی شروع به ترجمه شد و در جامعه اسلامی رواج پیدا کرد.
شیعه به سبب آنکه به منبع وحی و علم مطلق یعنی اهل بیت(ع) وصل بود در برابر این مباحث تازه چیزی کم نیاورد و بالاتر از آنها را از امامان خود دریافت می کردند اما اکثریت جامعه که اهل سنت بود این مباحث برایشان تازگی داشت. در این زمینه مشکل پیدا کردند و نتوانستند برخی از این موارد را پاسخ دهند و این شد که امام صادق(ع) به یاری آنها هم آمدند و به ویژه با تربیت شاگردان برجسته در حوزه علم کلام در این زمینه فعالیت فرمودند.
می دانید که فلسفه، علمی است که به ماوراء طبیعت می پردازد ولی مقید به دین نیست و آنچه را که عقل می پذیرد، آن را باور دارد. ولی علم کلام عقل را برای اثبات اعتقادات دینی به خدمت می گیرد و از آن جهت علم کلام بر فلسفه شرافت دارد.
امام صادق(ع) علم کلام را رواج داد و برخی از مباحث فلسفی که عقل آن را می پذیرد در جهت اثبات یگانگی خدا و صفات او و مسائل توحیدی و معاد و… به کار گرفتند و متکلمان بزرگی را پرورش دادند و در واقع نهضت ترجمه با هدایت امام صادق(ع) به جای اینکه بخواهد به مبانی اعتقادی مسلمانان ضربه بزند، در جهت شناخت ذات باری تعالی و در خدمت اسلام به کار رفت.«
دکترمحمدحسین رجبی دوانی
منبع : وبلاگ در محضر استاد دوانی
